مفهوم شناسی «احسان» در قرآن کریم با بررسی حوزه معنایی احسان فردی
Authors
Abstract:
احسان در لغت علاوه بر معنای معروف و متداول (تفضل و نیکوکاری) ناظر بر چگونگی انجام کار و به معنای " انجام عمل به نحو نیکو و شایسته (درستکاری) " است. حسن و نیکویی عمل هم به تناسب و سازگاری اجزای آن با یکدیگر، و سازگاری و تناسب مجموعه اجزاء با غایت و هدفی است که از انجام آن عمل مد نظر است. بنایراین احسان یعنی رعایت این دو تناسب در مقام عمل. در نظام معنایی حاکم بر قرآن، احسان با مفاهیمی از قبیل توحید ربوبی، تقوا، استقامت، عبادت، ایمان و عمل صالح پیوند دارد، ما هم به بررسی حوزه معنایی احسان در قرآن می پردازیم که شبکه به هم پیوسته ای از روابط مفاهیم مرتبط با آن است. بررسی آیات احسان در قرآن نشان می دهد که احسان مربوط دو فاعل دارد یکی خدا و دیگری انسان. درباره خداوند، احسان به دو معنای احسان پدیده ها، تفضل و انعام آمده که احسان پدیده ها از سوی خداوند، به معنای " تحقق و ایجاد" اشیای درست و مناسب، و حسن و نیکوست؛ و دیگر چگونگی انجام عمل در آن مطرح نیست. درباره احیان انسان باید گفت که به دو معنای تفضل و احسان عمل است. احسان عمل، ناظر بر چگونگی انجام آن و متعلقش در قرآن، عبادت است که باید از سر شکر گزاری و از روی علم، ایمان و یقین به آخرت و با صبر و استقامت همراه باشد. این احسان عمل است که در قرآن موضوعیت دارد و احسان به معنای تفضل زاییده و لازمه آن است. شایان ذکر است معنای تفضل در احسان برگرفته از همان معنای لغوی احسان است؛ با این بیان که در آن، تأکید بر سازگاری عمل با میل و خواسته محسن الیه- که اجابت آن، غایت و هدف عمل است- می باشد.
similar resources
معناشناسی احسان در قرآن
معناشناسی به مطالعة معنا می‌پردازد. «معنا» آگاهی از بافت فرهنگی و نیز رابطة یک واژه با واژگان دیگر در یک متن است. این مقاله با استفاده از معناشناسی، بر اساس بافت زبانی با بررسی روابط همنشینی و جانشینی به تحلیل معنایی «احسان» صرفاً در بافت قرآن کریم می‌پردازد. از همنشین‌های احسان به واژه‌های «تقوا»، «معروف» و «عدل» و از جانشین‌های احسان به واژه‌های «عمل صالح»، «بِر»، «خیر»، «فضل»، «انفاق»، «صدقه»،...
full textمعناشناسی واژه «احسان» در قرآن
واژه «احسان» یکی از کلمات بنیادین قرآن است که در ساخت دستگاه فکری و جهان بینی قرآنی نقش مهمی را ایفا می‌کند. این واژه در ادبیات قرآنی به دلیل ارتباط معنایی با سایر مفاهیم بنیادین قرآن مثل تقوا و ایمان، شامل حوزه معنایی گسترده‌ای است. گستردگی شبکه معنایی این واژه در فرهنگ قرآنی به دلیل چرخش اساسی معیار حسن از سلایق شخصی به معیار توحیدی است. در این نوشتار ضمن بررسی معنای لغوی احسان و مقایسه مصادی...
full textمعناشناسی احسان در قرآن
معناشناسی به مطالعة معنا می پردازد. «معنا» آگاهی از بافت فرهنگی و نیز رابطة یک واژه با واژگان دیگر در یک متن است. این مقاله با استفاده از معناشناسی، بر اساس بافت زبانی با بررسی روابط همنشینی و جانشینی به تحلیل معنایی «احسان» صرفاً در بافت قرآن کریم می پردازد. از همنشین های احسان به واژه های «تقوا»، «معروف» و «عدل» و از جانشین های احسان به واژه های «عمل صالح»، «بر»، «خیر»، «فضل»، «انفاق»، «صدقه»،...
full textMy Resources
Journal title
volume 7 issue 1
pages 57- 104
publication date 2010-06-22
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023